Δήμος Αιγιαλείας

Μονές-Ναοί

Επιμέλεια κειμένων: Βάνα Μπεντεβή – Ιωάννα Δημουλά.

Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσας

Βρίσκεται στο Σαλμενίκο, πλησίον του χωριού Πιτίτσα, μισή ώρα περίπου από την Πάτρα, μέσα σε ωραιότατο δάσος, κάτω από το Σαλμενίκο, οπού υπήρχε φρούριο στις αρχές του 13ου αιώνα. Αρχικά, άνω του χωριού Πιτίτσα, υπήρχε ασκητήριο μέσα στα έλατα και εντός σπηλιάς, όπου υπάρχει και σήμερα η Εκκλησία της Αναλήψεως. Αργότερα, μάλλον το 1510, οι μοναχοί έχτισαν τη σημερινή Μονή, η οποία λειτούργησε μέχρι το 1834, που θεωρήθηκε διαλυμένη. Δύο μοναχές όμως, το 1947, επανίδρυσαν το Μοναστήρι, το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα. Πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου.

Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου

Στο χωριό Βερίνο (σε υψόμετρο 800 μ.) της Δημοτικής Ενότητας Συμπολιτείας, υπάρχει γυναικείο Μοναστήρι. Πιθανολογείται ότι ιδρύθηκε κατά τον 14ο αιώνα.

Στις 17 Ιουλίου 1827, το μοναστήρι πολιορκήθηκε από τον εισβολέα Αχμέτ Ντελή στρατηγό του Ιμπραήμ πασά, ο οποίος μετά από ολοήμερη μάχη και αφού έχασε 350 στρατιώτες κατέλαβε τη Μονή,  με προδοσία του Γκολφίνου Λουβιτσιάνου, συνεργάτη του τουρκοπροσκυνημένου Δημητρίου Νενέκου, χωρίς όμως να την καταστρέψει. Έμεινε στην ιστορία ως η μάχη του Αη Γιάννη του Τσετσεβού. 

Στο Καθολικό της Μονής, σώζονται μια τοιχογραφία βυζαντινής τεχνοτροπίας, μια ασημένια θήκη και άγια λείψανα. Πανηγυρίζει 26 Σεπτεμβρίου και 8 Μαΐου.

Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Βουρών

Χτισμένη πάνω στα ερείπια αρχαίου Ναού, αφιερωμένου στη Θεά Γη, πλησίον του χωριού Τράπεζα, της Δημοτικής Ενότητας Διακοπτού. Το μοναστήρι, θα πρέπει να ιδρύθηκε κατά τα τέλη του 14ου αιώνα και σήμερα λειτουργεί ως γυναικείο με δύο μοναχές. Στο Καθολικό της Μονής, σώζονται μια τοιχογραφία βυζαντινής τεχνοτροπίας, μια ασημένια θήκη και άγια λείψανα. Πανηγυρίζει 26 Σεπτεμβρίου και 8 Μαΐου.

Ιερά Μονή Ταξιαρχών του Οσίου Λεοντίου

Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Αίγιο. Ιδρυτής της υπήρξε ο Όσιος Λεόντιος, που ασκήτεψε σε σκήτη στον απότομο βράχο του Κλωκού και σε ύψος 500 μέτρων, όπου με την πάροδο του χρόνου και την προσέλευση πιστών χτίστηκε το Παλαιομονάστηρο του Ταξιάρχη Μιχαήλ, μάλλον το 10ο αιώνα. Αργότερα και μετά την πυρκαγιά του 1621, η Μονή ξαναχτίστηκε σε πιο προσιτή θέση και καταστράφηκε από τους Τουρκαλβανούς το 1772.

Κατά τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821, προσέφερε ανεκτίμητες και ανυπολόγιστες υπηρεσίες, μια εκ των οποίων ήταν η χρησιμοποίησή της ως νοσοκομείο, οπλοστάσιο και αποθήκη τροφίμων.

Στη Μονή φυλάσσονται τα Άχραντα Πάθη του Κυρίου(Τεμάχια Τιμίου Ξύλου, Χλαμύδας, Ακάνθινου Στεφάνου, Λίθοι από τον Πανάγιο Τάφο). Το Μοναστήρι πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου.

Ιερά Μονή Παναγίας Πεπελενίτσας

Βρίσκεται απέναντι από τη Μονή Ταξιαρχών και πλησίον του χωριού Κουνινά της Δημοτικής Ενότητας Αιγιάλειας, με αρχική ονομασία “Ελπίς των Απηλπισμένων”. Η προφορική παράδοση είχε διασώσει δυό εκδοχές για την ίδρυσή της. Κατά την πρώτη εκδοχή, η Μονή χτίστηκε από τη μητέρα και την αδερφή του Οσίου Λεοντίου και κατά τη δεύτερη από την Ελένη Παλαιολογίνα- σύζυγο του αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου ή την Ελένη Παλαιολογίνα- κόρη του Δεσπότη της Αχαΐας Θωμά Παλαιολόγου, που ονομαζόταν Μπέμπελ Ελενίτσα ή Μπέμπες Ελενίτσα και κατά παράφραση επικράτησε το Πεπελενίτσα.

Για πολλά χρόνια αποτελούσε μετόχη της μονής Ταξιαρχών, ενώ σήμερα είναι αυτόνομη γυναικεία μονή.

Τιμάται στις 15 Αυγούστου.

Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Ακράτας

Αρχικά, περί τα τέλη του 16ου αιώνα περίπου, η Μονή βρισκόταν στη θέση Πορί ή Κολωνίτης, όπου, στο φυσικό κοίλωμα απότομου βράχου, δημιουργήθηκαν τα πρώτα ασκητήρια και διαμορφώθηκε ο Ναός των Αγίων Πάντων. Από τις αρχές του 18ου αιώνα, η Μονή μεταφέρθηκε στη σημερινή της θέση και αγιογραφήθηκε ο ναΐσκος της το 1751. Στο Μοναστήρι φυλάσσονται πολλά άγια λείψανα, καθώς και σπάνια κειμήλια, όπως ένα Ευαγγέλιο του 1672.

Παναγία Φανερωμένη

Το πιο δεσποτικό κτίριο στο Αίγιο χτυπά στην καρδιά της πόλης της. Ο Μητροπολιτικός Ναός είναι αφιερωμένος στη Κοίμηση της Θεοτόκου και η ιστορία του μετρά τρεις αιώνες.

Όπως και άλλα κτίσματα στο Αίγιο είναι “παιδί” του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ, χαρακτηριστικό δείγμα της κάποτε ακμάζουσας ζωής της πόλης.

Ο πρωταρχικός και μικρότερος ναός χτίστηκε το 1366 αλλά καταστράφηκε από το σεισμό του 1861. Ο θεμέλιος λίθος για τον νέο ναό μπήκε στις 13 Δεκεμβρίου του 1898 και ολοκληρώθηκε το 1914 όπου έγιναν και τα εγκαίνια του ναού. Ο ναός, εκτός από το υπέροχο αρχιτεκτονικό σχέδιο – σταυροειδής βυζαντινός ναός μετά τρούλου- έχει σημαντικές εικόνες από  τον περίφημο αγιογράφο Κωνσταντίνο Φανέλλη.

Κάθε 15 Αυγούστου έχει την τιμητική του και γιορτάζει  μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα και ιδιαίτερα με το Αίγιο που για την πόλη είναι μια μέρα πολύ ξεχωριστή.

Παναγία Τρυπητή Αιγίου

Το εμβληματικό αυτό μνημείο αποτελεί το σημείο αναφοράς  για το Αίγιο διαχρονικά. Βρίσκεται,  στην παραλιακή πλευρά του Αιγίου, άνω του παλιού εργοστασίου της ξακουστής Χαρτοποιίας, σκαρφαλωμένο σ’ ένα βράχο. Εορτάζει δε, την Παρασκευή του Πάσχα, αφιερωμένη στην Παναγία, Ζωοδόχο Πηγή. Η Παναγία Τρυπητή, είναι ένας περικαλλής, μεγαλοπρεπής και επιβλητικός Ναός, που φαντάζει από μακριά σα μια ζωγραφιά κολλημένη στο βράχο. Εκτός από  την εικόνα της Παναγίας, στο Ναό φυλάσσεται και η μεγάλης αρχαιολογικής αξίας εικόνα του Αγ. Γεωργίου. Έργο αγνώστου, αναπαριστά τον Άγιο πεζό και όχι έφιππο, όπως συνηθίζεται. Και εδώ υπάρχουν εικόνες των σπουδαίων αγιογράφων Φανέλλη  και Σταθακόπουλο.  

Στην είσοδο του Ναού, αναβλύζει από τα σπλάχνα του βράχου μια μικρή πηγή που στάζει λιγοστό ιαματικό νερό (Αγίασμα) και έχει στην πρόσοψη την καρκινική επιγραφή “ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ”, η οποία ως γνωστόν διαβάζεται και αντιθέτως. Είναι η πολιούχος της πόλης του Αιγίου.

Ιερός Ναός Εισοδίων (Δ.Ε Αιγίου)

Περικαλλής ναός με υπέροχο εξωτερικό διάκοσμο, έργο του Ερνέστου Τσίλλερ, στεκόταν  “δεμένος” για εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια, καθώς είχε  χτυπηθεί από τον μεγάλο σεισμό του 1995.  Τον Οκτώβριο του 2020 ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης  με χρηματοδότηση από τον διοικητή του Αγίου Όρους Αθανάσιο Μαρτίνο. Την ανάληψη και εκτέλεση του έργου έχει αναλάβει η «ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΩΦΕΛΟΥΣ ΕΡΓΟΥ» η οποία διαθέτει εμπειρία στην υλοποίηση συναφών έργων.

Ιερός Ναός Αγίου Ανδρέα (Δ.Ε Αιγίου)

Επίσης περικαλλής ναός με σπουδαίο εξωτερικό διάκοσμο και εικόνες του Κωνσταντίνου Φανέλλη. 

Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος (Δ.Ε Αιγίου)

Κομψότατος μικρός πέτρινος ναός στο κέντρο του Αιγίου, στην αρχή της οδού Μητροπόλεως.

Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου (Δ.Ε Αιγίου)

Στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, στα ανατολικά του Αιγίου, βρίσκεται ο εντυπωσιακός καινούργιος ναός του Αγίου Αθανασίου. Είναι ο μεγαλύτερος ναός της πόλης, μνημειώδης σε αρχιτεκτονικό σχέδιο, ο οποίος όμως λειτουργεί χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η αγιογραφία του.

Άγιος Χαράλαμπος (Δ.Ε. Ακράτας)

Θεμελιώθηκε το 1903. Είναι τρίκλιτη Βασιλική μεγάλου μεγέθους με κλασικιστικά χαρακτηριστικά, επιβλητική στην όψη, η οποία ανατολικά απολήγει σε τρεις ημιεξαγωνικές αψίδες. Η πρόσβαση στο εσωτερικό γίνεται από τριμερές άνοιγμα στη δυτική όψη, που πλαισιώνεται από δύο τριώροφα κωδωνοστάσια. Τα αετώματα του κεντρικού κλίτους τονίζονται με ακροκέραμα. Η εκκλησία είναι έργο του αρχιτέκτονα Χρύσανθου Κανελλόπουλου.

Διατηρεί αξιόλογο τοιχογραφικό διάκοσμο. Έχει χαρακτηρισθεί ως νεώτερο μνημείο, διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα και μαρτυρεί την καλλιτεχνική ακμή της Δημοτικής Ενότητας της Ακράτας.

Περισσότερα…